آیا مدام خمیازه می‌کشید؟ آیا برای گذراندن بعدازظهر کاری خود نیازمند فنجان سوم یا چهارم قهوه هستید؟ این نشانه‌های خواب‌آلودگی ممکن است هشداری جدی از کمبود شدید خواب باشند که می‌توانند شما را در معرض خطرهای جسمی قرار داده و سلامت بلندمدت‌تان را به خطر بیندازند. خمیازه کشیدن خطرناک‌تر از آن است که فکر می‌کنید و این هشدار از سوی «آکادمی آمریکایی پزشکی خواب» مطرح شده است.
به گزارش ویکی‌کلین به نقل از CNN، دکتر اریک اولسون، رئیس آکادمی آمریکایی پزشکی خواب و متخصص ریه در کلینیک مایو در روچستر مینه‌سوتا، می‌گوید: «خواب‌آلودگی، یک مسئله جدی سلامت با پیامدهایی فراگیر است.»
او در بیانیه‌ای درباره این مقاله، که با حمایت ۲۵ نهاد معتبر پزشکی از جمله «آکادمی نورولوژی آمریکا»، «شورای ملی ایمنی» و «آکادمی پزشکان خانواده آمریکا» منتشر شده، می‌افزاید: «از تصادف‌های ناشی از رانندگی در حالت خواب‌آلود گرفته تا خطاهای محیط کار و خطرهای بلندمدت سلامت، اثرات خواب‌آلودگی بیش‌ازحد در طول روز، هر روز بر افراد و جامعه تأثیر می‌گذارد.»
کارشناسان می‌گویند نداشتن خوابی با کیفیت و کافی (حداقل ۷ تا ۸ ساعت در شب) با بروز یا تشدید بیماری‌هایی چون دیابت، افسردگی، بیماری‌های قلبی و کلیوی، فشار خون بالا، چاقی و سکته مغزی ارتباط مستقیم دارد.
اولسون می‌افزاید: «با توجه به اینکه یک‌سوم از بزرگسالان آمریکایی از خواب‌آلودگی بیش‌ازحد شکایت دارند، اهمیت شناسایی، ارزیابی و درمان این وضعیت را نمی‌توان دست‌کم گرفت.»
با این حال، بسیاری از مردم نشانه‌های خواب‌آلودگی را – مانند چرت زدن در جلسه‌های کاری – بی‌اهمیت می‌دانند، در حالی که ممکن است نشانه‌هایی هشداردهنده از کم‌خوابی جدی باشند.
به گفته‌ی کارشناسان، خمیازه‌های مکرر و چرت زدن در جلسه‌های کسل‌کننده، نشانه‌هایی قابل‌توجه از خواب‌آلودگی‌اند.
کریستن ناتسون، متخصص خواب و دانشیار نورولوژی و پزشکی پیشگیرانه در دانشکده پزشکی فاینبرگ در دانشگاه نورث‌وسترن شیکاگو، می‌گوید: «چرت زدن در جلسه‌های خسته‌کننده، نشانه‌ای است از کم‌خوابی. فردی که به‌خوبی استراحت کرده باشد، حتی در کسل‌کننده‌ترین جلسه‌ها هم به خواب نمی‌رود.»
او در ادامه توضیح می‌دهد: «خواب‌آلودگی بیش‌ازحد در طول روز می‌تواند عملکرد فرد را مختل کند و هشداری باشد درباره‌ی اختلال‌های خواب یا مشکلات دیگر. اگر کسی به طور مداوم با این وضعیت مواجه است، حتماً باید با پزشک مشورت کند.»
خطری پنهان
بدن در برابر کم‌خوابی مزمن، واکنش‌های غیرمنتظره‌ای نشان می‌دهد؛ گاه حتی با سرکوب خمیازه و ارسال سیگنال‌هایی که به‌غلط القا می‌کنند فرد در حال کنار آمدن با کم‌خوابی است. اما این سیگنال‌ها، به گفته دکتر ایندرا گوروبهگاواتولا، عضو هیئت‌مدیره AASM و استاد پزشکی خواب در مرکز کهنه‌سربازان و دانشگاه پنسیلوانیا، کاملاً گمراه‌کننده‌اند.
او هشدار می‌دهد: «متأسفانه داده‌ها نشان می‌دهند وقتی دچار کم‌خوابی مزمن هستیم، دیگر توانایی تشخیص میزان اختلال عملکردمان را نداریم. تصور می‌کنیم حال‌مان خوب است، در حالی که چنین نیست.»
عضو هیئت‌مدیره AASM اضافه می‌کند: «وقتی آزمون‌هایی برای سنجش عملکرد مغز انجام می‌دهیم – مثل زمان واکنش، حافظه، هماهنگی – متوجه می‌شویم افراد در واقع مرتکب خطاهای زیادی می‌شوند. موضوع نگران‌کننده اینجاست که با وجود این خطاها، اعتمادبه‌نفس‌شان هنوز بالاست و فکر می‌کنند مشکلی ندارند.»
وی توضیح می‌دهد که در شرایط خواب‌آلودگی مداوم، مغز ممکن است وارد «مایکروسلیپ» یا خواب‌های کوتاه چندثانیه‌ای شود. «مغز شما ممکن است وارد خواب‌های دو تا ده ثانیه‌ای شود و سپس دوباره بیدار شود، بدون اینکه شما متوجه شوید. این وضعیت، اگر پشت فرمان باشید یا کاری مرتبط با ایمنی انجام دهید، می‌تواند بسیار خطرناک باشد. پس اگر احساس کردید ممکن است خوابتان ببرد، آن را جدی بگیرید، چون یعنی رانندگی‌تان ایمن نیست.»
طبق آمارها، سالانه حدود ۱۰۰٬۰۰۰هزار تصادف به دلیل رانندگی در حالت خواب‌آلودگی رخ می‌دهد.
سنجش خواب‌آلودگی
چگونه بفهمیم خواب‌آلودگی‌مان از حد گذشته؟ گوروبهگاواتولا می‌گوید یکی از راه‌های سنجش، استفاده از مقیاس خواب‌آلودگی اِپ‌وُرث است.
در این پرسش‌نامه، افراد باید میزان احتمال خواب رفتن خود را در موقعیت‌هایی چون نشستن آرام بعد از ناهار، دراز کشیدن عصرگاهی، نشستن بی‌حرکت در مکان عمومی، مطالعه، گفتگو، مسافرت به عنوان سرنشین، نشستن پشت فرمان در ترافیک و تماشای تلویزیون، از ۰ تا ۳ امتیاز دهند.
گوروبهگاواتولا می‌گوید: «مجموع این امتیازها حداکثر ۲۴ است و نمرات بالای ۱۰ را از نظر بالینی قابل‌توجه می‌دانیم که نیاز به مداخله دارند.»
با ادامه یافتن کم‌خوابی، علائم خطرناک‌تر ظاهر می‌شوند: «پلک‌های سنگین، افت بدن، مشکل در نشستن، احساس سرگیجه یا حتی لرزش دست‌ها. در برخی موارد، فرد بی‌ملاحظه و تکانشی می‌شود، گویی برایش مهم نیست که این خود نشانه‌ای دیگر است.»
دیگر دلایل خواب‌آلودگی
اختلال‌های خواب مانند آپنه خواب، بی‌خوابی، سندرم پای بی‌قرار و اختلال‌های ریتم شبانه‌روزی، همچنین دردهای مزمن و داروها، می‌توانند موجب خواب‌آلودگی شوند و باید توسط متخصص بررسی شوند.
گوروبهگاواتولا توصیه می‌کند: «از داروساز درباره داروهای تجویزی‌تان بپرسید و داروهای بدون نسخه را نیز در نظر بگیرید.»
او همچنین می‌گوید برخی عادت‌های روزمره می‌توانند عامل خواب‌آلودگی مداوم باشند: «مواردی مانند مصرف زیاد کافئین، نوشیدن الکل پیش از خواب، مصرف ماری‌جوانا، میزان ورزش، و رعایت نکردن بهداشت خواب – مثل خوابیدن در اتاقی پرنور، خیلی سرد یا خیلی گرم یا پر سر و صدا – همگی کیفیت و طراوت خواب را تحت تأثیر قرار می‌دهند.»
بسیاری به اشتباه فکر می‌کنند الکل یا ماری‌جوانا خواب را بهتر می‌کند. اما کارشناسان هشدار می‌دهند که این مواد اثرات منفی دارند. الکل شاید در به‌خواب‌رفتن کمک کند، اما وقتی متابولیزه می‌شود، بدن نیمه‌شب بیدار می‌شود. من بیمارانی داشته‌ام که از تأثیر ترک فقط یک نوشیدنی الکلی همراه شام بر بهبود خواب‌شان شگفت‌زده شده‌اند.
استاد پزشکی خواب درباره ماری‌جوانا نیز هشدار می‌دهد: «مطالعات نشان می‌دهند این ماده کیفیت خواب را کاهش می‌دهد، کارایی خواب پایین می‌آید و احساس خستگی در روز بعد بیشتر می‌شود.»
لینک کوتاه: https://wikiclean.ir/bzqd
