تانیا پلاتنر (Tanya Plattner) یک کودک بسیار مرتب بود که دوران نوجوانی و جوانی را نیز به همین ترتیب پشت سرگذاشت؛ اما در اواخر سیسالگی ناگهان زندگیاش وارد مرحله آشفتگی و بینظمی شد. زندگی را عملاً رها کرده بود و به گفتۀ خودش تبدیل شده بود به یک زن شلختۀ تمامعیار. خانهاش به قدری آشفته بود که خجالت میکشید کسی به خانهاش برود. او از دختری که ظرف 15 دقیقه و حتی زودتر از همه آماده میشد، به زنی بینظم و تنبل تبدیل شده بود. ناامید، خسته و از هم پاشیده. اما تصمیم گرفت که به این وضعیت وحشتناک پایان دهد. چند عادت مفید برای مرتب بودن، برخی سیستمهای ساده سازماندهی خانه و یک روال کارآمد برای نظافت خانه باعث شد تا دوباره به زندگیاش برگردد و آن را دوست داشته باشد.
تانیا اعتقاد دارد آشفتگیِ کمتر یعنی استرس کمتر. او طی این مقاله یک روال نظافت هفتگی را به شما پیشنهاد میدهد تا استرس کمتری نسبت به زندگی خود داشته باشید.
چند عادت مفید برای مرتببودن، برخی سیستمهای ساده سازماندهی خانه و یک روال کارآمد برای نظافت خانه باعث شد تا دوباره به زندگیاش برگردد و آن را دوست داشته باشد.
همه خواهان یک خانه تمیز هستند، اما چه کسی این همه وقت دارد؟ حین انجام کارهای روزانه، رسیدگی به بچهها، آشپزی و آمادهکردن غذا و… نظافت خانه همیشه امکانپذیر نیست.
در این مقاله یک روال هفتگی به شما پیشنهاد میکنیم که میتوانید در کمتر از 30 دقیقه در روز به امور نظافتی خانه رسیدگی کنید.
میدانم به چه چیزی فکر میکنید. جملۀ آخر پاراگراف قبل را خواندید و فریاد زدید: «فقط 30 دقیقه در روز؟! مگر میشود؟ هیچ راهی وجود ندارد که بتوانم این خانه را فقط در 30 دقیقه در روز تمیز نگه دارم»!
بله، میتوانید و ما به شما میگوییم که چگونه به این روال مؤثر برسید.
بیایید با یک توافق شروع کنیم که هر روال نظافتی، باید با سبک زندگی شما و درجۀ تمیزی از دید شما مطابقت داشته باشد. اگر این روال هفتگی برای شما جواب نمیدهد، آن را قبل از اینکه به مرحله اجرا برسد، تغییر دهید.
تعیین درجه تمیزی
با تعیین درجه تمیزی خود شروع کنید. این درجه فقط و فقط مخصوص شما است و مثلاً با درجۀ تمیزی مادرشوهر یا همسایهای که یک خدمتکار تماموقت دارد و هیچکس دیگر، اصلاً و ابداً یکسان نیست.
منظور از «درجۀ تمیزی» چیست؟ سطح تمیزی که با آن راحت هستید، برای هر کدام از ما متفاوت است. چیزی که از دید یک نفر تمیز است، ممکن است برای دیگری کثیف به نظر بیاید.
در اینجا درجههای تمیزی وجود دارد که شما میتوانید آنها را متناسب با نیاز خود تعیین کنید:
1 – ضدعفونی شده
اگر فردی در خانۀ شما آلرژی شدید یا سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد، ضدعفونیکردن خانه به روال نظافتی شما اضافه میشود که امری کاملاً ضروری است. شما به زمان بسیار بیشتری نیاز دارید و با دستورالعملهای این مقاله نمیتوان به این روال نظافتی دست پیدا کرد. پیشنهاد میکنم در یک جستوجوی ساده توضیحات ضدآلرژی خانه خود را پیدا کنید.
2 – بسیار تمیز
«بسیار تمیز» یعنی چیزی که بسیاری از ما آرزوی آن را داریم. اما زمانی برای رسیدن به آن نداریم.
در درجۀ «بسیار تمیز»، همه چیز دور از چشم است و تمام سطوح، تمیز و درخشان هستند. کل خانه بوی تازه لیمویی میدهد و برای عکسبرداری فلان مجله مُد و دکوراسیون آماده است. مثل اینکه یک خانهتکانی اساسی داشتهاید. من شخصاً عاشق نظافت «بسیار تمیز» هستم.
3 – تمیز
مکان «تمیز» جایی است که همه سطوحش به وضوح تمیز هستند و خانه بوی دلپذیری میدهد، حتی اگر این بوی دلپذیز به خاطر شمعهای معطر یا گلدان باشد.
این درجهای است که من آن را ترجیح میدهم و این همان درجهای است که این برنامۀ هفتگی برای آن طراحی شده است.
در این درجه تمیزی، اگر دوستی تماس بگیرد و بگوید همین دور و بر است و ممکن است سری هم به شما بزند، شما بدون هیچ استرسی آمادۀ پذیرایی از او هستید. جای هیچ نگرانی نیست و نیازی به تمیزکردن سریع هال و پذیرایی قبل از رسیدن او نیست. حتی ممکن است وقت داشته باشید که حمام کنید و یک فنجان قهوه تازه درست کنید.
4 – معمولی
کمی آرامتر از «تمیز» است. یک فنجان قهوه خالی روی میز است. درحالی که مشغول صرف شام یا ناهار هستید، یک تابه کثیف روی اجاق گاز است و قبل از اینکه بتوانید آن را بشویید، باید خنک شود.
مقداری گردوغبار پشت مبلمان پنهان شدهاند و یک لکه تصادفی روی سطح یک شیشه است و حداقل بههمریختگی در مناطق پُرتردد خانه وجود دارد.
اکثر خانوادهها با این درجه تمیزی راحت هستند و میتوانند آن را در طول هفته حفظ کنند. این کاملاً خوب است مگر اینکه از لحظهای که یک مهمان ناخوانده زنگ خانه را به صدا درآورد، وحشت کنید!
5 – کثیف
«کثیف» است، خب، کثیف است! همه جا شلوغ و بههمریخته است. این گردوغبار خاک هفتهها، ماهها یا شاید سالهاست که وجود دارد.
پاشیده شدن خمیردندان روی آینه دستشویی و غذاها و خوراکیهای کپکزده در یخچال. «کثیف»، زمانی اتفاق میافتد که شما تا حدی سرتان شلوغ است که حتی نمیتوانید یک برنامه هفتگی نظافت را در برنامههای کاری خود قرار دهید.
چکلیست برنامه نظافت هفتگی به شما کمک میکند روال خود را پیگیری کنید و وظایف خود را به طور منظم بررسی کنید.
اگر بتوانید به یک روال نظافت هفتگی پایبند باشید، انجامدادن آن در درازمدت آسانتر و آسانتر میشود.
برخی از افراد ترجیح میدهند با انجام یک سری کارهای نظافتی بینظم، روال نظافت هفتگی خود را به هم بریزند. یعنی ممکن است یک روز کل خانه را گردگیری کنند، سپس روز بعد کف اتاق را تمیز کنند و…
من این کار را امتحان کردم و همیشه احساس میکردم هیچ کاری را نمیتوانم تمام کنم. پس ترجیح میدهم اتاقها را در یک روز خاص تمیز کنم، بنابراین فهرست من به شکل زیر است:
البته اگر پس از انجام نظافت یک اتاق یا یک منطقه خاص، وقت اضافی داشته باشم؛ فقط به نظافت اتاق یا منطقه بعدی فکر میکنم. این روال هفتگی، منعطف است، به همین دلیل آن را باید متناسب با وسعت خانه خود تنظیم کنید.
شنبه – نظافت آشپزخانه
من بسیاری از برنامهریزیهای آشپزی و وعدههای غذایی خود را در تعطیلات آخر هفته انجام میدهم، بنابراین شنبه روز آشپزخانه در هفته است. وقتی تمیز شد، در بیشتر هفته به همین شکل باقی میماند، زیرا اکثر موادغذایی ما از قبل آماده شده است.
اگر آشفتگی آشپزخانه شما بسیار زیاد است و اگر یک روز کامل را برای نظافت کامل و عمیق اختصاص دهید، تفاوت قابل توجهی ایجاد خواهد کرد. پس از انجام این کار، نظافت هفتگی شما آسان خواهد بود!
- سطوح را از بههمریختگی نجات دهید.
- یخچال، فریزر و انباری را چک کنید و موادغذایی تاریخ مصرف گذشته یا قدیمی را دور بریزید.
- داخل یخچال، مایکروویو و فر را به صورت نقطهای تمیز کنید.
- سطوح کابینت، پیشخوانها و هر سطح صاف دیگری را گردگیری کنید.
- قسمت بیرونی لوازم برقی آشپزخانه را تمیز کرده و جلا دهید.
- پنجرهها و شیشهها را تمیز کنید.
- آشغالها را بیرون بگذارید.
- اوپن آشپزخانه، سینکها و سطل زباله را ضدعفونی کنید.
- کف آشپزخانه را نظافت کنید.
- کلیدها، پریزها و دستگیره درها را ضدعفونی کنید.
یکشنبه- نظافت اتاق نشیمن و اتاق غذاخوری
- سطوح را از بههمریختگی نجات داده و زمانی را برای مرتبکردن کل اتاق نشیمن اختصاص دهید.
- تمام تزئینات، میزها و سطوح صاف را گردگیری کنید.
- مبلمان را تمیز و براق کنید.
- تلویزیون، پنجره و شیشه را تمیز کنید.
- سطوح کف را جاروبرقی بکشید.
- کلیدهای چراغ و دستگیره درها را ضد عفونی کنید.
دوشنبه – نظافت اتاق رختشویی، اتاق ابزار و اتاق گلها و گلدانها
- سطوح را از بههمریختگی نجات دهید.
- تمام سطوح بیرونی کابینت، ماشین لباسشویی، خشککن و سطوح صاف را گردگیری کنید.
- آشغالها را بیرون بگذارید.
- سطوح کف را جاروبرقی بکشید.
- کلیدهای چراغ و دستگیره درها را ضد عفونی کنید.
سهشنبه – نظافت حمام
- سطوح را از بههمریختگی نجات داده و زمانی را برای مرتبکردن حمام اختصاص دهید.
- پوشش فن را گردگیری کرده یا جاروبرقی بکشید.
- تمام سطوح بیرونی کابینتها و سطوح صاف را گردگیری کنید.
- آینهها، پنجرهها و شیشهها را تمیز کنید.
- زبالهها بیرون بگذارید.
- دوش، وان، توالت، دیوار پشت توالت و سطل زباله را ضدعفونی کنید.
- سطوح کف را جاروبرقی بکشید.
- کلیدهای چراغ و دستگیره درها را ضدعفونی کنید.
- درست مانند آشپزخانه، نظافت کامل و عمیق میتواند تأثیر زیادی در زمان لازم برای تکمیل نظافت هفتگی شما داشته باشد.
چهارشنبه – اتاق خواب و دفتر کار
- بهمریختگی را پاک کنید.
- برگهها را عوض نمایید.
- تمام سطوح بیرونی و صاف را گردگیری کنید.
- آینهها، پنجرهها و هر سطح شیشهای دیگر را تمیز کنید.
- کفها را جاروبرقی کشیده و تمیز کنید.
- کلیدهای چراغ و دستگیره درها را ضد عفونی کنید.
پنجشنبه – گاراژ و فضای باز
- هرگونه درهمریختگی را پاک کنید.
- کلیدهای چراغ و دستگیره درها را ضدعفونی کنید.
- کارهای فصلی و کارهای حیاط را در صورت نیاز انجام دهید.
جمعه – خودمراقبتی و خانواده
جمعه روز مورد علاقۀ من است. معمولاً تمیزکردن خیلی کم است یا اصلاً انجام نمیشود و تمرکز من روی خانوادهام است.
- گذراندن وقت با خانواده.
- استراحت کنید، استراحت کنید و دوباره شارژ شوید.
نکته حرفهای: با واگذاری کارهای ساده به بچههای کوچکتر، خانوادۀ خود را درگیر کارهای خانه کنید. اگر میتوانند به کلید چراغ برسند، میتوانند آن را با دستمال ضدعفونیکننده پاک کنند.
با ایجاد برخی عادات روزانه برای کمک به تمیز و مرتب نگهداشتن خانه خود، نظافت را در هفته آینده آسانتر کنید. انجام چند کار ساده به صورت روتین روزانه باعث کاهش زمان مورد نیاز برای انجام کارهای هفتگی میشود.
تخت خود را مرتب کن
با مرتبکردن تخت، خیلی سریع باعث میشود اتاق مرتب به نظر برسد و همین یک کار لحن موفقیت نظافت هفتگی شما را تنظیم می کند.
نظافت دیوار حمام پس از هر استحمام
بعد از هر استحمام، یک اسکاچ را روی دیوارها و درها بکشید. میتوانید از پراکسید هیدروژن و الکل هم استفاده کنید. این کار از تجمع کف صابون جلوگیری میکند و نظافت هفتگی را آسانتر میکند.
ظروف و پیشخوانهای آشپزخانه را بشویید
پس از صرف هر وعده غذایی، ظرفها را یا بشویید یا آبکشی کنید و یا در ماشین ظرفشویی بگذارید. سینک ظرفشویی را هم تمیز کنید.
در صورت نیاز یک بار از ماشین لباسشویی استفاده کنید
حتماً طی روز، یک یا دو بار برای شستن لباسها از ماشین لباسشویی استفاده کنید. اگر تا پایان هفته صبر کنید، کارهای زیادی برای انجامدادن خواهید داشت که احتمالاً تمام روز وقت شما را خواهد گرفت و آخر هفته با کوهی از لباسهای کثیف روبهرو خواهید شد.
اگر این روال برای شما جواب نمیدهد، آن را به شیوۀ خودتان تنظیم کنید. روال من در ابتدا اینگونه شروع نشد، اما طی سالها شکل گرفت و البته همچنان ادامه دارد.
من شما را با لیست تمامِ لوازم نظافتیِ خودم خسته نمیکنم. اما نمیتوانم این مقاله را بدون پیشنهاد برخی از آنها که مورد علاقهام هستند، به پایان برسانم.
شیشه پاککن
من تمام شیشهشویهای موجود در بازار را امتحان کردهام و حتی یکی از آنها را پیدا نکردم که بهتر از HOPE’S Perfect Glass عمل کند. با تلاش بسیار کمی شیشه من را تمیز و بدون رگه میگذارد.
پاککننده دوده
پاککننده نرم قدرتی است که برای سینکها، اجاقهای شیشهای، چربی سوخته در کف قابلمهها و تابهها و آثار خراشیدگی کارد و چنگال روی ظروف سفید استفاده میشود.
این پاککننده هنگام استفاده، به سطوح عمودی میچسبد و آن را به یک پاککننده درب شیشهای ایدهآل تبدیل میکند، اما به همان اندازه در برابر لکههای زنگزدگی، کدر شدن، رسوبات معدنی، کف صابون و کثیفی داخل یا خارج از خانه به خوبی عمل میکند.
پارچههای تمیزکننده
پارچههای تمیزکننده میکروفیبر Zwipes برای تمام کارهای نظافت استفاده میشود. آنها در یک بسته 24 عددی با 3 رنگ مختلف عرضه میشوند. من از پارچههای سبز برای آینهها، پنجرهها و وسایل فولادی ضدزنگ، از رنگ زرد برای سطوح صاف، رومیزی و سطوح داخلی و از رنگ آبی برای کف، وان و توالت استفاده میکنم.
تِی (زمین شوی) چرخشی
این زمینشوی، دارای ویژگی پیچش پدال پا است که به ما امکان میدهد میزان رطوبت موجود در آن را کنترل کنیم. میتوانیم آن را برای کف کاشی آشپزخانه کمی مرطوبتر بگذاریم، اما برای کفپوشهای چوبی در اتاق نشیمن باید به خوبی آن را به کف بچسبانیم.
پاککننده چند منظوره
اگر به جای فرش، کفهای سطح سختی داشته باشید، یک پاککننده چند سطحی میتواند در زمان شما صرفهجویی کند. این پاککننده میتواند زمان نظافت شما را به نصف کاهش دهد.
این مطلب در صفحه 28تا31 ماهنامه شماره ۳۲ «ویکی کلین» منتشر شده است.