سمیه آهنگران – حوزه پاکسازی و نظافت همچون بسیاری از صنایع دیگر در سال‌های اخیر دستخوش تحولات و پیشرفت‌های چشمگیر شده و به یکی از مهم‌ترین و پرسودترین عرصه‌های اقتصادی تبدیل شده است. با گسترش صنایع مختلفی مانند کارخانه‌ها، بیمارستان‌ها، هتل‌ها و مراکز خرید، نیاز به روش‌های پیشرفته‌تر و کارآمدتر در زمینه نظافت و شستشو افزایش یافته است. استفاده از دستگاه‌های نظافت صنعتی، مانند انواع دستگاه‌های اسکرابر، سوییپر، واترجت و… به عنوان یک راهکار با ضریب ایمنی و دقت بالاتر نسبت به نیروی انسانی و در عین حال مطمئن‌تر به لحاظ بهداشتی، منطقی به نظر می‌رسد. در نهایت، با توسعه روش‌های جدید در حوزه پاکسازی و نظافت، می‌توان به بهبود کیفیت عملکرد در این عرصه‌ها نیز کمک کرد.
آستان مقدس شاه عبدالعظیم حسنی (ع) به عنوان قطب مذهبی و بالطبع پرتردد پایتخت و یکی از مکان‌هایی که رعایت نکات بهداشتی در آن از دیرباز مطرح بوده و بخشی از فرهنگ دینی و اجتماعی مردم را تشکیل می‌دهد، محل مناسبی برای گفت‌وگوی اولین شماره «ویکی کلین» در سال جدید باشد.
با سیدمجتبی جهرمی، رئیس اداره صحن‌های آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) گپ و گفتی داشتیم که امیدواریم آنچه در ادامه می‌خوانید مورد توجه و علاقه‌تان قرار گیرد.
نظافت صحن‌های آستان به چه ترتیبی انجام می‌شود؟
نظافت صحن‌های آستان حضرت عبدالعظیم به صورت مستمر و روزانه و در شیفت‌های مختلف انجام می‌شود. در هر شیفت حدود ده نفر نیروی رسمی و بعضاً در شیفت‌های مختلف، تعدادی از خادمان افتخاری فعالیت می‌کنند. در سال‌های گذشته نظافت صحن به شکل سنتی انجام می‌شد، اما درحال حاضر با دستگاه‌های نظافتی مثل اسکرابر، سوییپر، جاروبرقی و… انجام می‌شود که این امر، هم بابت استفاده از نیروی انسانی و هم به دلیل صرفه‌جویی در مصرف آب بسیار مقرون به‌صرفه است.
تعمیر و نگهداری دستگاه‌ها به چه شکل انجام می‌شود؟
تعمیر و نگهداری دستگاه‌ها به فردی آگاه نسبت به تعمیرات، بازسازی و بازبینی نیاز دارد؛ به همین دلیل مسئولان آستان قدس تصمیم گرفتند افراد کاربلد، مهندس و فنی را برای این امر، به‌کار بگیرند. این نیروها که نمایندۀ آستان هستند، به شرکت‌هایی که دستگاه‌های نظافتی را ارائه می‌کنند، معرفی می‌شوند. اگر دستگاهی نیاز به تعمیر داشته باشد با هماهنگی مسئولان ذی‌صلاح، بازبینی و چک می‌شود و اگر قطعه‌ای نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشد با هماهنگی نمایندگان دو طرف این کار صورت می‌گیرد.
چند درصد از فضای آستان توسط دستگاه‌ها نظافت می‌شود؟
90 درصد نظافت صحن‌ها و حرم‌ها با دستگاه‌های اسکرابر و سوییپر انجام می‌شود. درحال حاضر یک نیروی انسانی طی روز به تنهایی نزدیک به 2000 متر از فضای صحن‌ها را با دستگاه‌ها نظافت می‌کند. بدون وجود این دستگاه‌ها، حداقل 4 یا 5 نفر با توجه به وسعت صحن‌ها باید به کار گرفته می‌شدند.
پلاستیک‌هایی که برای حمل کفش‌ها در ورودی ضریح‌ها گذاشته شده، یک‌بار مصرف است؟
نیروهای کفش‌داری ما پلاستیک‌ها را بسته به حجم تردد زوار، تقریباً روزی یک‌بار تعویض می‌کنند تا آلودگی به حداقل برسد. البته پلاستیک‌ها نسبت به کفش‌داری یک حُسن هم دارد. فرض کنید یک زائر از ورودی شرقی وارد شده و قصد دارد از خروجی غربی خارج شود. این پلاستیک‌ها درست است که پس از استفاده آلوده می‌شود، اما اینجا خیلی کاربرد دارد و دیگر نیازی نیست زائر دوباره برگردد به کفش‌داری ورودی شرقی و کفش‌هایش را از آن‌جا بگیرد.
ورود نذورات غیرنقدی به داخل صحن به چه صورت است؟
در گذشته در بدو ورود به حرم عبدالعظیم، بحث نذورات را داشتیم. هر اقلام و اجناسی به داخل صحن‌ها و حرم‌ها اجازۀ ورود داشت؛ اما چندین سال است که به دلیل مسائل امنیتی، دیگر اجازۀ ورود به داخل داده نمی‌شود. البته شرایط بعد از کرونا طوری شد که خوراکی‌ها و میوه‌هایی که فقط به صورت بسته‌بندی و پک‌شده هستند و ملزومات بهداشتی آنها رعایت شده باشد، اجازۀ ورود به صحن را دارند.
صحن‌ها چه موقع مفروش می‌شوند؟ و شست‌وشوی فرش‌ها به چه شکل است؟
در روزهای پنج‌شنبه و جمعه و اعیاد، مراسم و ایام وفات و شهادت، اگر حرم شلوغ شود، صحن‌ها مفروش می‌شوند. نمایندۀ کارشناس فرش هم اگر تشخیص بدهد که فرش نیاز به شست‌وشو یا تعویض دارد، این کار انجام خواهد شد و البته در هوای برفی یا بارانی قطعاً از فرش‌ها در صحن حرم استفاده نخواهد شد.
