آیا نسیم دلپذیر دریا است؟ آیا ساختمانی خوشبو است؟ یا به محیطی عاری از هر نوع عامل حساسیتزا اشاره میکند؟ ECJ از شرکتها میپرسد که اصطلاح «هوای تازه» برای آنها و مشتریانشـان چه معنایی دارد و متوجه میشود که چگونه محصولات و سیستمهای آنها، هوای تأسیسات عمومی را تازه میکنند.
سیستمهای خوشبوکننده هوا به مشخصه مشترک ساختمانهای عمومی در سراسر جهان تبدیل شدهاند، به ویژه در تسهیلاتی مانند هتلهای مجلل و اسپاهای گرانقیمت. اما واقعاً اصطلاح “هوای تازه و مطبوع” به چه معنا است؟
این اصطلاح در فرهنگ لغت، اینگونه معنی شده است: هوای فضای باز بیرون در مقابل هوای اتاق یا سایر فضاهای بسته.
بنابراین احتمالاً یک سیستم خوشبوکنندۀ هوای خوب باید بتواند بوها و کیفیت هوایی را شبیهسازی کند که در هوای فضای باز بیرون تجربه میشود.
اما هوای بیرون چقدر مطبوع و تازه است؟ درحال حاضر، کیفیت هوا یک مشکل جهانی است و تخمین زده میشود که هرساله هفت میلیون نفر در اثر آلودگی هوای داخل یا خارج از خانه جان خود را از دست میدهند.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) آلودگی هوا را بزرگترین تهدید زیستمحیطی برای سلامت انسان توصیف میکند و تخمین میزند که 99 درصد جمعیت جهان در مکانهایی زندگی میکنند که آستانه هوای پاک سازمان بهداشت جهانی را ندارند.
این وضعیت را میتوان به عوامل متعددی مانند سوزاندن سوختهای فسیلی، آتشسوزی جنگلها، سوزاندن زبالهها و سایر عملیات صنعتی نسبت داد. بنابراین، آیا این بدان معنا است که ما به طور پیوسته درحال تخریب کیفیت هوای خود در طی این سالها به خاطر صنعتیسازی هستیم؟
چه اینطور باشد یا نه، در اواسط دهه 1850، زمانی که اثرات درمانی هوای تازه برای اولینبار مورد توجه قرار گرفت، اوضاع کمی بهتر بود. بیمارستانها و نقاهتگاههای قرن نوزدهم شروع به تشویق بیماران به گذراندن زمان بیشتری در خارج از منزل کردند تا به آنها کمک کنند که بیماریهای عفونی و بیماریهای ریویشان بهبود یابد. این امر بهویژه در لندن صدق میکرد؛ اما پایتخت انگلستان در آن زمان بیشتر بوی کود اسب میداد و هوا انباشته از دود زغالسنگ و گازهای سمی صنعتی بود. بنابراین بعید بود که «هوای تازه» عصر ویکتوریایی تأثیر کاملاً مثبتی بر بیماران داشته باشد.
شرکتهای خوشبوکنندۀ هوای امروزی شرایط سختی دارند. نقش محصولات آنها، از بین بردن بوهای بد هوا و پخش عطرهای جدید به جای آنها است، ترجیحاً عطرهایی که برای مردم تداعیکنندۀ تمیزی و تازگی است. به همین خاطر است که رایحههای فضای باز مانند کاج، مرکبات و انواع گلها، همراه با رایحههای پودر بچه و پارچه کتان تمیز بسیار محبوب هستند.
اما به گفتۀ چلسی شوارتز، معاون مدیر بازاریابی شرکت Vectair، اصطلاح “هوای تازه” با توجه به محیط مورد نظر میتواند تعاریف متفاوتی داشته باشد. او میگوید: «هوای تازه میتواند به معنای هر چیزی باشد، از هوایی که پاک یا تصفیه شده است، تا هوایی که در آن همه بوهای بد خنثی شدهاند و به جای آنها رایحهای مطبوع در آنجا پخش میشود». به عنوان مثال: یک بیمارستان نیازهای متفاوتی نسبت به هوای تازه یک هتل خواهد داشت، زیرا هر کدام از این مکانها، مجموعه منحصر بهفردی از بازدیدکنندگان با انتظارات متفاوت را دارند.
به گفتۀ شوارتز، استفاده از یک عطر، عامل خیلی مهمی در ارسال پیام تمیزبودن ساختمان به بازدیدکنندگان است. او گفت: «در دنیای امروز، تأکید بر تمیزی و نظافت تأسیساتتان از طریق تمام حواس مهم است. یکی از مؤثرترین روشها برای انجام این کار استفاده از عطر برای به رخ کشیدن شیوههای نظافتتان است.
بوهای بد را خنثی کنید
او می گوید: یک خوشبوکنندۀ هوای خوب باید بتواند بوهای بد را از بین ببرد و در عین حال رایحهای تازه از خود به جای بگذارد. شوارتز معتقد است: «مهم است که چنین محصولاتی فقط برای پوشاندن بوها طراحی نشده باشند، بلکه برای خنثیکردن این بوها و استفاده از رایحه ایجادشده برای ارسال پیام تمیزی آن محل طراحی شده باشند».
سورین بسائرت، مدیر بازرگانی بخش صادرات شرکت Prodifa توضیح میدهد: اصطلاح “هوای تازه” به احساس بویایی خوشایندی اشاره دارد که فضاهای خاص میتوانند ایجاد کنند. «هوای تازه برای ما تداعیکننده قدمزدن در کنار دریا یا پیادهروی در جنگل است». با این حال، مهم است که توجه کنید که در هوای جنگلها مقدار بالایی ترکیبات آلی فرار یا ذرات معلق وجود دارد؛ اما این بدان معنا نیست که ذرات مورد بحث لزوماً برای بدن مضر هستند.
به گفته بسائرت «اتاقی که بوی بدی میدهد اغلب به خاطر تجمع باکتریها به دلیل عدم رعایت بهداشت است».
محصولاتی مانند از بینبرندۀ بو و پخشکنندههای عطر این مشکل را پوشش میدهند، اما منبع بوی بد نیز باید مورد توجه قرار گیرد. ما در شرکت پرودیفا میتوانیم بوی بد را رفع کنیم و هوا را خوشبو و تازه کنیم، اما برای جلوگیری از بازگشت بوی بد، رفع منشأ آن نیز ضروری است.
او می گوید: وجود امضای بویایی ضروری است. «مخاطب امضای بویایی، ضمیر ناخودآگاه کاربر است، این امضا به آنها میگوید که این مکان تمیز شده است و به همین خاطر بوی خوبی میدهد و یک فضای معطر اغلب محیط را خوشایندتر و دلپذیرتر میکند.
اما تصور مردم هرچه باشد، فکر نمیکنم به خاطر استفاده از یک عطر دلپذیر، هوا به راحتی تازه و مطبوع شده باشد».
پروفیدا انواع کفشوهای عطری را عرضه میکند و بسائرت معتقد است که این عطرها نقش مهمی در تصویر کلی یک مکان دارند. او گفت: «ما اغلب شاهد هستیم که شرکتهایی که محصولات پاککننده بدون عطر را انتخاب میکنند، کار نظافتشان را با یک سیستم خوشبوکننده هوای دستی یا خودکار تکمیل میکنند تا درک و تصور مردم از محیط را بهبود ببخشند».
او در ادامه میگوید: خوشبوکنندههای هوا برای خنثیکردن آلرژنها یا باکتریها در نظر گرفته نشدهاند. «تنها پاکسازی یا تصفیه هوای محیط این نیاز را برطرف می کند. از طرف دیگر، یک خوشبوکنندۀ هوا میتواند فوراً مشکل بو را از بین ببرد و در عین حال به منبع بو هم بپردازد و این ویژگی به خصوص در یک محیط حرفهای مفید است».
او معتقد است: برای یک محصول خوشبوکننده ضروری است که اثر معطری هم ارائه دهد. او گفت: «بسته به نیازی که باید مورد توجه قرار گیرد و محل مربوطه؛ این عطر میتواند تازه، پر رمز و راز، قدرتمند، میوهای، شیرین یا حتی نزدیک به عطر خود بدن باشد».
پرودیفا طیف گستردهای از خوشبوکنندههای هوا و عطرهای اتاق را ارائه میکند که برای ایجاد رایحههای دلپذیر طراحی شدهاند و در عین حال ویژگیهای پایداری مانند کارتریجهای قابل استفاده مجدد و ظروف قابل بازیافت را هم دارند.
به گفتۀ او، غیرممکن است که بتوان محصولی را ارائه داد که قادر به رفع بوی بد و ایجاد رایحهای تازه و در عین حال از بین بردن آلرژنها باشد. از نظر او، تنها روش حذف کامل آلرژنها، تهویه یا تصفیه مداوم هوای اتاق است.
محیطهای کار سالمتر
مبدلهای حرارتی متعددی در سیستمهای تهویه هوای ادارههای ایمن تعبیه شده است تا در صورت نیاز هوا را گرم و مطبوع کنند. رطوبتگیرها برای کاهش بار میکروبی و افزایش راحتی کارکنان اداره استفاده میشوند.
آندریاس ویسمایر، مدیر عامل بخش مدیریت دارایی شرکت راک کپیتال، ادعا میکند که در نتیجۀ همهگیری جهانی، تقاضای رو به افزایشی برای محیطهای اداری سالمتر وجود دارد.
او گفت: «حتی قبل از ظهور کووید19 واضح بود که غیبت در دورههای شیوع سرماخوردگی و آنفلوانزا افزایش پیدا میکند و در نتیجه بهرهوری کاهش مییابد». اما در طول همهگیری مشاهده شد که تعداد نسبتاً کمی از کارکنان در طول فصل آنفلوانزا در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ غیبت کردند؛ هم به این خاطر که مردم از خانه کار میکردند و هم به این دلیل که هنگام ورود به محیط کار ماسک میزدند». این شرکت قصد دارد در سال 2023 اولین دفتر کار ایمن خود را در آشهایم آلمان افتتاح کند و یکی از اولین مستاجرانش شرکت خدمات نظافت جهانی Essity خواهد بود. این ساختمان اداری به تهویه و راهکارهای بهداشتی با فناوری پیشرفته، دستگاههای ضدعفونی هوا UV-C، درهای خود باز شونده و بازیابی حرارت بدون آلودگی مجهز خواهد شد. همچنین نورگیرهای سبز، تراسهای پشت بام، مناطق یوگا، خدمات دربانی و امکانات ورزشی در محل وجود خواهد داشت تا فرهنگ سلامتی را بیشتر بهبود بخشد.
ولکر زالر عضو هیئت مدیره Essity در مونیخ گفت: «مفهوم کلی توسعه دفتر کار جدید، ما را متقاعد کرد که میتوانیم دنیای کاری ایجاد کنیم که الهامبخش کارکنان ما باشد و فضایی برای خلاقیت ایجاد کند».
ویسمیر از شرکت راک کپیتال معتقد است: فضاهای اداری سالم با هوای پاک، هدف بزرگ بعدی خواهد بود. او گفت: «طبق نظرسنجی که در آن از 80 بازاریاب املاک تجاری نظرسنجی کردیم، 74 درصد گفتند که شرکت ها مایلند در آینده فضاهای اداری سالم را برای کارمندان خود اجاره کنند و 90 درصد از پاسخدهندگان گفتند که معتقدند که به خاطر همهگیری نیازهای افرادی که به دنبال دفتر کار هستند، تغییر کرده است. این نشان میدهد که تقاضا برای دفاتر کار ایمن افزایش خواهد یافت». ●