عوامل محیطی و آلودگی‌های زیست محیطی بیش از یک چهارم کل بیماری‌های جهان را تشکیل می‌دهد و وسایل ارتباطی در دستیابی افراد به خدمات نقش مهمی را ایفا می‌کند. آلودگی‌های محیطی سبب به وجود آمدن بیماری‌های بسیاری در میان افراد جامعه می‌شود که این آلودگی‌ها با مدیریت صحیح مشکلات و با حفظ بهداشت و رعایت استانداردهای نظافت قابل کنترل می‌باشند.
بيمارستان‌ها در اكثر كشورها قسمت عمده‌اي از مراكز بهداشتي درماني را تشكيل مي‌دهند و بخش اعظم هزينه این مسئله را بخش بهداشت و درمان به خود اختصاص داده است، همه ما انسان‌ها بر این حقیقت واقف هستیم که بيمارستان بايد الگوي نظافت و سمبل پاكيزگي و بهداشت باشد، بنابراين رعايت ضوابط بهداشتي بخصوص بهداشت محيط از اولويت خاصي برای ما برخوردار است.
خطرات اصلی تهدید سلامت در بيمارستان ناشي از عدم اجراي صحیح مقررات بهداشتي، زباله، فاضلاب، رختشويخانه بيمارستان، آب و مواد غذايي غيربهداشتي و عدم مراعات نظافت عمومي و عوامل زيان آور حرفه اي نظير عوامل فيزيكي، شيميايي، بيولوژيك، ارگونوميك است كه كليه بيماران و ملاقات كنندگان و كاركنان و در نهايت جامعه را در معرض مخاطره قرار مي‌دهد. هزينه ناشي از مواجهات با عوامل مخاطره‌آميز از نظر مالي، مرگ و مير و عوارض حاصل از آن بسيار زياد است.
كار براي سلامت مفيد است ولی در شرايطي مي‌تواند برای سلامتي افراد اثر سوء داشته باشد، در روند ارائه خدمات بهداشتي درماني در محيط بيمارستانی افراد تحت شعاع بيماري‌هاي متعدد قرار دارند در نتيجه بيشتر از ديگران آسيب ديده و يا ممكن است بيمار شوند، از سویی وضعيت سلامت پرسنل نيز مي‌تواند بر كميت و كيفيت خدمات آن‌ها تأثيرگذار باشد .
با اجراي یک برنامه مدون نظافتی به سهولت مي‌توان تهديدهاي ناشي از مشكلات بهداشتي در بيمارستان را كاهش داد و با برقراري فرآيندهاي بهداشتي در بيمارستان نسبت به ارتقاء كيفيت خدمات اطمينان حاصل نمود و در حال حاضر وظيفه ارائه خدمات بهداشتي و درماني بيمارستان به پرسنل بیمارستانی محول شده است. بررسي شاخصه‌هاي سلامت در بيمارستان نشان مي‌دهد كه ميانگيـــن وضعيت بهداشت محيط اكثر بيمارستان‌ها با شاخص‌هاي تعريف شده و بررسي‌هاي انجام گرفته حدود 70% از 100% قابل قبول است.
وضع بهداشتي زباله در كليه بيمارستانهاعددی در حدود 8/71% برآورد می‌شود . از عوامل نگران كننده وضعيت رختشوي‌خانه‌های بيمارستانی رعایت بی چون و چرای نظافت و جلوگیری از انتشار عفونت است که از اهميت بسیار زيادي برخوردار است، متاسفانه در حال حاضر ميانگين درجه رعایت نظافت در رختشويخانه های بيمارستانی به میزان بسیار زیادی پایین آماده است.
توليد میانگین روزانه سيصد تن زباله بيمارستانی شامل پسماندهاي عمومي، پسماند خطرناك عفوني و شيميايي و دارويي است.
توليد زباله‌های شهري و عدم مديريت پسماندهاي بيمارستاني باعث عفوني شدن كل زباله هاي توليدي خواهد شد كه تهديدي جدي عليه سلامت پرسنل، بيماران و افراد جامعه خواهد بود.
اين در حالي است كه تركيبات بالقوه خطرناك در پساب بيمارستاني از جمله عوامل بيماري‌زا با توليد فاضلاب در حدود 600 ليتــر به ازاي هر تخت بيمارستاني از مخاطرات جدي سلامت اين مكان ها است. نكته قابل توجه دیگر اين‌كه يكي از منابع عمده تأمين آب شرب منابع آب‌هاي زيرزميني و فاضلاب به عنوان يك منبع بالقوه آلودگي مطرح می‌باشد و وضعيت فعلي دفع فاضلاب به روش مطلوب در بيمارستان‌هاي كشور دارای آمار بسیار پایینی است.
بهداشت و نظافت عمومي بيمارستان از ضرورت‌هاي ارزيابي نظافت عمومي بيمارستانی است، عواملی كه بر روي سلامت مؤثر بوده و حتی سلامت شاغلين این مکان‌‌ها را تحت شعاع خود قرار می‌دهند.
واحد بيمارستاني به عنوان يك سازمان توليد كننده خدمات با هدف اصلي جلب رضايت مشتري‌هاي بيروني سازمان، در پی تأمين رضايت بیماران و کارکنان شاغل در محل است و این هدف را دنبال مي‌كند.
عوامل مختلف تهديد كننده سلامت در اين قبيل مراكز متعدد است از جمله :
وجود عفونت‌هاي بيمارستاني متأثر از دو عامل است، يكي اقدامات تداخلي پزشكي و ديگري بهداشت بيمارستانی. در اين گونه اماكن نقش عوامل محيطي در ايجاد و انتقال عفونت ها بسیار بالا است زيرا محيط آلوده راه‌هاي گوناگون انتقال و عوامل بيماري‌زاي متعدد است.
آخرين برآوردهاي سازمان بين المللي كار (ILO) در جمعيت شاغلين به طور عام نشان مي‌دهد كه ساليانه 2 ميليون مرگ ناشي از كار رخ مي‌دهد براي هر حادثه منجر به مرگ بسته به نوع شغل صدمه منجر به غيبت از كار اتفاق مي‌افتد به علاوه به ازاي هر مورد مرگ ناشي از بيماري‌هاي شغلي حدود 100 مورد بيماري‌هاي كه منجر به غيبت از كار مي‌شود رخ مي‌دهد.
طبق گزارشی سرطان‌هاي شغلي بزرگترين عامل مرگ و مير در محيط هاي كار است كه باعث مرگ ناشي از كار مي‌شود و به دنبال آن بيماري‌هاي دستگاه گردش خون با 23% حوادث با 19% بيماري‌هاي مسري يا 17% در رديف‌هاي بعدي قرار دارند.
آمار شفاف و واضحي در ارتباط با بيماري‌هاي شغلي ناشي از اشتغال در محيط هاي بهداشتي درماني در سطح كشور به علت نبود ساختار منسجم پايش و مراقبت خدمات تخصصي پايه بيمارستان موجود نيست.
بديهي است تغيير شاخص‌هاي سلامت در محيط هاي بيمارستان با توجه به ايجاد خدمات ارائه شده و ارتقاء آن‌ها نظير شاخص آب و فاضلاب، زباله، بهداشت مواد غذايي، نظافت عمومي، بيماري‌هاي حرفه اي و حوادث منجر به بهينه سازي منابع، افزايش بهره وري استفاده صحيح از نيروي انساني، افزايش انگيزش‌هاي خدمت، رضايتمندي مشتري و اشاعه سلامت مي‌گردد به عبارت ديگر اجراء خدمات تخصصي پايه در بيمارستان با تغيير شاخص‌هاي مختلف بهداشتي و عمومي سلامت، بر روي هزينه‌هاي مختلف جاري بهداشتي درماني نيز موثر است.
تأثير عوامل زيان آور محيطي و حرفه اي بر روي سلامت دهندگان و گيرندگان خدمت در واحد بهداشتي درماني بدون شك داراي اثرات اقتصادي منفي است، اما نكته اساسي توانايي در پيشگيري خواهد بود زيرا عامل مولد صدمات و بيماري‌ها در اين دست محيط ها قابل پيش بيني، شناسايي، اندازه گيري و كنترل است و از طرفی پرسنل شاغل در مواجهه در دسترس مي باشند براي دستيابي به اين هدف بايد اصول و استاندارد هايي در زمينه‌هاي مختلف از جمله بهداشت محيط و بهداشت حرفه اي رعايت شود.
در آخر دانستن این نکته خالی از لطف نیست که از جهت جامعيت بخشيدن به خدمات به منظور تأمين اهداف مورد نظر علاوه بر ارائه خدمات مطلوب درماني بايد سياست‌ها و برنامه‌هاي مرتبط با خدمات تخصصي پايه‌ای سلامت در محيط كار بيمارستانی روشن باشد.
