براساس تحقیقات مؤسسه Britain Tidy، حدود 87 درصد از خیابانهای انگلستان از آدامسهای دورریخته پُر شده است. قرار است تا لایحۀ زیستمحیطیِ دولت که اخیراً بهروزرسانی شده، مجدداً مورد بررسی دقیق قرار گیرد؛ زیرا مقامات محلی خواستار توضیح فوری در مورد چارچوبهای زمانی اصلاحات لایحه جمعآوری پسماند و بازیافت هستند. علاوه بر این، بخشی در لایحه که مربوط به مسئولیت کارخانههای تولیدکننده بوده، توجه معاونت دولت محلی را به خود جلب کرده است. بر اساس این لایحه تولیدکنندگان زباله (بهعنوان مثال خردهفروشان و عمدهفروشان) باید مسئولیت زبالههای تولیدی خود را داشته باشند، همچنین باید تمام هزینههای خالص را به شوراها بپردازند.
تصویب لایحههای مختلف چقدر تأثیرگذار است؟
دیل کورپیل- مدیرعامل بخش اجرایی در منطقه میگوید: تصویب چنین لایحههای محیطزیستی و تشکیل گروههای ویژه نمیتواند مشکل زباله را به تنهایی حل کند. این طرح به این معنی است که از شرکتها انتظار میرود تمام هزینه بازیافت و دورریختن بستهبندیهای خود را پوشش دهند و از طریق هزینههایی که پرداخت میکنند، تشویق میشوند از بستهبندیهایی استفاده کنند که قابل بازیافت بوده و به بازیافت اهمیت بیشتری دهند.
در بخش دیگری از این لایحه، مصرفکنندگان تشویق میشوند تا ظروف نوشیدنی یکبار مصرفِ خود را برای بازیافت تحویل دهند. براساس این طرح میلیاردها بطری پلاستیکی دیگر، بازیافت شده و از رفتن آنها به محل دفن زباله جلوگیری میگردد. علاوه بر این، دولت یک گروه ویژه را برای کمک به پاکسازی خیابانهای بریتانیا از آدامس معرفی کرده است. شرکتهای تولیدکنندۀ آدامس متعهد شدهاند تا در طی پنج سال آینده، 10 میلیون پوند برای پاکسازی خیابانها از زبالههای آدامس سرمایهگذاری کنند. این مشکلی است که حدود 87 درصد از خیابانهای انگلستان را تحت تأثیر قرار داده است. در اهمیتِ تمیز کردن خیابانها از آدامسها هیچ شکی وجود ندارد. دولتها بهطور فزایندهای از تولیدکنندگان زباله میخواهند تا سهم خود را برای آیندهای سبزتر در نظر بگیرند. با این حال، در حالی که تصویب این قبیل لایحهها و تشکیل چنین کارگروههایی گامی در مسیر رسیدن به خیابانهایی بدون آدامس است اما این تمهیدات تنها یک گام کوچک در بهبود اوضاع میباشد.
مسئولیت مصرفکنندگان چیست؟
بنابراین برای تشویق رفتار بهتر چه کاری می توان انجام داد؟ حل مشکل به طور طبیعی، یک شبه اتفاق نمیافتد. میتوان تولیدکنندگان را ملزم به توسعه بستهبندیهای سازگار با محیطزیست کرد، اما باید کارهای بیشتری برای آموزش مصرفکنندگان در مورد جدیبودن زبالهها و دلیل مشکلساز بودن آن انجام شود. علاوه بر این، برای افرادی که رفتار خود را پس از هشدار تغییر نمیدهند، گاهاً لازم است تا برخی رفتارهای قهری نظیر جریمه و… اعمال شود. در برخی موارد یک عامل بازدارنده میتواند افراد را از انجام یک کارِ اشتباه (ریختن زباله) دور نگه دارد. با توجه به انگیزۀ دولت در رابطه با نظافت عمومی، این حرکات بخشی از این تصویر بزرگتر را تشکیل میدهند. یکی از چالشها این است که دولتهای محلی در تنگنای منابع مالی هستند، اما مشکل زباله را نمیتوان کماهمیت خواند. دولتها بهطور فزایندهای از تولیدکنندگان زباله میخواهند تا سهم خود را، هم از نظر مالی و هم از نظر نیروی انسانی، برای مقابله با مشکل و ارائۀ آموزش و اجرای آن برای آیندهای سبزتر در نظر بگیرند. بر اساس تحقیقات انجامشده در جوامع مختلف، مشکل اصلی عدم سازگاری و درک گسترده از نحوۀ برخورد با این مشکل است. آنچه در حال حاضر مورد نیاز است، یک فرآیند منسجم و قابل تکرار از آموزش و اجرا است که به روشی اخلاقی ارائه شود. مشارکت، آگاهی و تغییر رفتار به نفع همگان است.